Εννιά στους 10 πολίτες στην Κύπρο δηλώνουν ότι η ΕΕ θα πρέπει να παρέχει πόρους μόνο στα κράτη μέλη που σέβονται το κράτος δικαίου και τις δημοκρατικές αρχές, σύμφωνα με τα ευρήματα του έκτακτου Ευρωβαρόμετρου για την Κατάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο δημοσιοποιεί την Παρασκευή το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Επίσης το 76% των Κυπρίων προσδοκεί ότι τα έργα του NextGenerationEU θα βοηθήσουν τη χώρα να ξεπεράσει τις οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες της πανδημίας του κορωνοϊού.
Σε ερώτηση αν μπορούν να εμπιστευθούν την κυβέρνησή τους να διαχειριστεί σωστά τα κονδύλια από το NextGenerationEU, 30% απάντησαν θετικά και 63% αρνητικά, σε σύγκριση με 44% θετικά και 41% αρνητικά στον μέσο όρο της ΕΕ.
Επίσης, 93% των ερωτηθέντων στην Κύπρο συμφωνούν πως χρειάζεται διαφάνεια και αποτελεσματικοί έλεγχοι για τη χρήση των κονδυλίων, σε σύγκριση με 85% κατά μέσο όρο στην ΕΕ.
Οι Κύπριοι είναι επίσης οι πρώτοι μεταξύ των Ευρωπαίων που στηρίζουν την ύπαρξη προϋποθέσεων που να σχετίζονται με το κράτος δικαίου για τη χορήγηση χρηματοδότηση σε μέλη της ΕΕ, αλλά και πρώτοι στην άποψη πως οι αρχές της ΕΕ πρέπει να είναι προτεραιότητα στις σχέσεις με άλλους διεθνείς δρώντες όπως οι ΗΠΑ, η Κίνα, η Ρωσία και η Τουρκία.
Σημαντικό είναι επίσης το ποσοστό των Κυπρίων που αναγνωρίζουν τη σημασία του ρόλου της ΕΕ στη διασφάλιση εμβολίων για τη χώρα, ενώ η πλειοψηφία είναι ευχαριστημένη από τη διαχείριση της εκστρατείας εμβολιασμού τόσο από πλευράς της κυπριακής κυβέρνησης όσο και από την πλευρά της ΕΕ.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε μεταξύ 17 και 25 Αυγούστου μέσω διαδικτυακών συνεντεύξεων και με συνολικό δείγμα 26.459 ατόμων ενόψει της συζήτησης στην Ολομέλεια την ερχόμενη εβδομάδα για την Κατάσταση της Ένωσης και την ομιλία της Προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ενώπιον του σώματος.
Το δείγμα σε κάθε χώρα ανέρχετο περίπου στα 1000 άτομα, με εξαίρεση την Κύπρο, το Λουξεμβούργο και τη Μάλτα όπου το δείγμα κινήθηκε πέριξ στα 500 άτομα λόγω μεγέθους. Ειδικότερα στην Κύπρο το δείγμα ήταν 518 άτομα.
Κονδύλια NextGenerationEU
Η Κύπρος είναι η δεύτερη χώρα στο ποσοστό όσων θεωρούν πως τα προγράμματα NextGenerationEU θα βοηθήσουν την χώρα να ξεπεράσει τα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα που προκάλεσε η πανδημία, με 76% να απαντούν θετικά στην ερώτηση. Μπροστά βρίσκεται η Μάλτα με 78%, ενώ ο μέσος όρος στην ΕΕ είναι το 60%.
Ειδικότερα στην περίπτωση της Κύπρου, 17% απάντησαν πως συμφωνούν πλήρως (14% στην ΕΕ), 59% πως τείνουν να συμφωνήσουν (46% στην ΕΕ), 8% τείνουν να διαφωνήσουν (17% στην ΕΕ), 3% διαφωνούν πλήρως (7% στην ΕΕ) και 14% απάντησαν πως δεν γνωρίζουν (17% στην ΕΕ).
Ανάλογη είναι η στάση των Κύπριων στην ερώτηση κατά πόσο τα προγράμματα του NextGenerationEU θα βοηθήσουν την χώρα να αντιμετωπίσει και μελλοντικές προκλήσεις, καθώς 78% απάντησαν θετικά, μια θέση μετά την πρώτη Μάλτα (80%) και πάλι αρκετά πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ (59%).
Ειδικότερα στην περίπτωση της Κύπρου, 26% απάντησαν πως συμφωνούν πλήρως (14% στην ΕΕ), 52% πως τείνουν να συμφωνήσουν (45% στην ΕΕ), 8% τείνουν να διαφωνήσουν (17% στην ΕΕ), 4% διαφωνούν πλήρως (7% στην ΕΕ) και 10% απάντησαν πως δεν γνωρίζουν (18% στην ΕΕ).
Τα ποσοστά των θετικών απαντήσεων σε κάθε χώρα διαφέρουν αρκετά, με τα χαμηλότερα ποσοστά και στις δύο ερωτήσεις να καταγράφονται σε Σουηδία, Ολλανδία και Γερμανία, και τα μεγαλύτερα σε Κύπρο, Πορτογαλία και Μάλτα.
Ένα ακόμα ενδιαφέρον εύρημα είναι πως και στις δύο ερωτήσεις ένα σημαντικό ποσοστό κατά μέσο όρο (17% στην πρώτη και 18% στη δεύτερη), και βεβαίως σε αρκετές χώρες, φαίνεται να μη γνωρίζει και ως εκ τούτου να μην έχει άποψη για την αποτελεσματικότητα του προγράμματος.
Διαφάνεια και NextGenerationEU
Κατά μέσο όρο, 44% των ερωτηθέντων στην ΕΕ απάντησαν θετικά στην ερώτηση αν μπορούν να εμπιστευθούν την κυβέρνησή τους να διαχειριστεί σωστά τα κονδύλια του προγράμματος (10% συμφώνησαν εντελώς, 34% τείνουν να συμφωνήσουν, 24% τείνουν να διαφωνήσουν, 17% διαφωνούν πλήρως και 15% δεν γνωρίζουν).
Στην περίπτωση της Κύπρου η εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση βρίσκεται κάτω από τον μέσο όρο, και στην τέταρτη θέση από το τέλος μετά την Σλοβενία, τη Σλοβακία και την Ουγγαρία. Ειδικότερα, μόλις 7% συμφωνεί απολύτως πως μπορεί να εμπιστευτεί την κυβέρνηση, 23% τείνει να συμφωνήσει, 37% τείνει να διαφωνήσει και 26% διαφωνεί πλήρως ενώ 7% δεν γνωρίζει. Συνολικά, 30% εμπιστεύεται την κυβέρνηση και 63% δεν την εμπιστεύεται για τη διαχείριση των κονδυλίων.
Σε όλη την ΕΕ ο μέσος όρος συντριπτικά συμφωνεί πως χρειάζεται διαφάνεια και αποτελεσματικοί έλεγχοι όσον αφορά τα έξοδα από το NextGenerationEU – 53% συμφωνεί πλήρως και 32% τείνει να συμφωνήσει, συνολικά 85%. Με την ανάγκη διαφάνειας συμφωνεί ένα τεράστιο 93% στην Κύπρο (73% απολύτως και 20% τείνει να συμφωνήσει), στη δεύτερη θέση μετά τη Μάλτα.
Επίσης, κατά μέσο όρο το 77% των Ευρωπαίων συμφωνεί πως οι περιφερειακές και τοπικές αρχές και η κοινωνία των πολιτών πρέπει να συμμετάσχουν σε διαβούλευση για το πώς θα αξιοποιηθούν τα κονδύλια (31% απολύτως και 46% τείνει να συμφωνήσει). Σε αυτή η ερώτηση η Κύπρος (45% απολύτως, 39% τείνει να συμφωνεί – σύνολο 84%) βρίσκεται στις πρώτες θέσεις μετά την Πορτογαλία, τη Μάλτα, τη Βουλγαρία, την Κροατία και την Ρουμανία.
Στην ερώτηση αν συμφωνούν πως τα έργα του NextGenerationEU να βελτιώσουν την προσωπική και την επαγγελματική κατάσταση, 15% των Κυπρίων απάντησαν πως συμφωνούν πλήρως (8% στο μέσο όρο της ΕΕ), 35% τείνουν να συμφωνήσουν (27% στην ΕΕ), 14% τείνουν να διαφωνήσουν (22% στην ΕΕ), 7% διαφωνούν απολύτως (14% στην ΕΕ) και 30% δεν γνωρίζουν (29% στην ΕΕ).
Κράτος δικαίου
Στο κεφάλαιο του κράτους δικαίου, 92% των Κύπριων (81% κατά μέσο όρο στην ΕΕ) απάντησαν θετικά στην ερώτηση κατά πόσο ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου θα έπρεπε να αποτελεί όρο για την χορήγηση κονδυλίων από την ΕΕ.
Ειδικότερα, 63% απάντησαν πως συμφωνούν απολύτως (44% στην ΕΕ), 30% πως τείνουν να συμφωνούν (37% στην ΕΕ), 3% πως τείνουν να διαφωνούν (9% στην ΕΕ), 2% πως διαφωνούν εντελώς (3% στην ΕΕ) και 3% πως δεν γνωρίζουν (7% στην ΕΕ).
Επίσης, στην ερώτηση του κατά πόσον θεωρούν σημαντικό όπως η ΕΕ δώσει προτεραιότητα στο σεβασμό των θεμελιωδών της αρχών (δημοκρατία, ανθρώπινα δικαιώματα και κράτος δικαίου) στις σχέσεις της με χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Κίνα, η Ρωσία και η Τουρκία, 95% απάντησαν θετικά (85% μέσος όρος στην ΕΕ).
Ειδικότερα, 71% απάντησαν πως συμφωνούν απολύτως (47% στην ΕΕ), 25% πως τείνουν να συμφωνούν (38% στην ΕΕ), 3% πως τείνουν να διαφωνούν (8% στην ΕΕ), 1% πως διαφωνούν εντελώς (2% στην ΕΕ) και 1% πως δεν γνωρίζουν (5% στην ΕΕ).
Και στα δύο ερωτήματα η Κύπρος ήταν πρώτη μεταξύ των κρατών μελών στην στήριξη των αρχών του κράτους δικαίου, μαζί με την Πορτογαλία στη δεύτερη θέση και την Ελλάδα στην Τρίτη.
Όπως πάντως φαίνεται και από τον υψηλό μέσο όρο της ΕΕ, η αποδοχή του κράτους δικαίου ως βασικής αρχής σε σχέση με τα κονδύλια αλλά και τις διεθνείς σχέσεις είναι υψηλή σε όλα τα κράτη μέλη, με το χαμηλότερο ποσοστό στην πρώτη ερώτηση να καταγράφεται στην Πολωνία (72%) και στη δεύτερη ερώτηση στην Ουγγαρία (78%), όπου και πάλι το μήνυμα της κοινής γνώμης είναι ιδιαίτερο υψηλό.
Ακόμα ένα εύρημα της έρευνας είναι και πως ανεξαρτήτως ηλικίας, η στήριξη στο κράτος δικαίου ως βασικής αρχής ήταν μεγαλύτερη μεταξύ των ερωτηθέντων με μεγαλύτερο επίπεδο μόρφωσης.
Εμβολιασμοί
Σε σχέση με τον κορωνοϊό, και σε ερώτηση σε ποιο βαθμό ανησυχούν για το μέλλον της οικονομικής κατάστασης του νοικοκυριού τους (όπου το 0 είναι «καθόλου» και το 10 είναι «ανησυχούν εξαιρετικά»), ο μέσος όρος της ΕΕ βρίσκεται στο 5,3 όμως το σκορ στην Κύπρο είναι στο 6,8, στη δεύτερη θέση μετά την Ελλάδα (7). Λιγότερο ανήσυχοι είναι οι Σουηδοί (3,7) και οι Δανοί και οι Ολλανδοί (3,8).
Σε ερώτημα αν ήταν ευχαριστημένοι με την διαχείριση των εμβολιασμών από την κυβέρνηση τους, 59% των Κύπριων απάντησαν θετικά (50% στον μέσο όρο της ΕΕ). Το 63% των Κυπρίων ήταν ευχαριστημένοι από τους χειρισμούς της ΕΕ για θέματα εμβολιασμών (49% στον μέσο όρο), ενώ στο ερώτημα αν ήταν ικανοποιημένοι από την αλληλεγγύη που επέδειξαν τα κράτη μέλη, 61% των Κυπρίων απάντησε θετικά (53% στον μέσο όρο).
Στην ερώτηση αν συμφωνούν με το ότι η ΕΕ έπαιξε καίριο ρόλο για την πρόσβαση σε εμβόλια στη χώρα τους, το 83% των Κύπριων απάντησε θετικά (65% στην ΕΕ), ενώ κληθέντες να πουν αν συμφωνούν πως η χώρα τους θα τα κατάφερνε καλύτερα να εντοπίσει εμβόλια χωρίς την συμβολή της ΕΕ, 37% απάντησε θετικά (41% στην ΕΕ).
Εικόνα της ΕΕ
Όσον αφορά την εικόνα της ΕΕ, 53% των ερωτηθέντων έχουν θετική εικόνα για την ΕΕ (14% πολύ θετική και 39% κάπως θετική), 27% ουδέτερη και 19% αρνητική (13% κάπως αρνητική και 6% πολύ αρνητική).
Στην Κύπρο η ΕΕ έχει θετική εικόνα πάνω από τον μέσο όρο (63%, εκ των οποίων 11% πολύ θετική και 52% κάπως θετική), 22% είναι ουδέτεροι και 14% είναι αρνητικοί (11% κάπως αρνητική και
3% πολύ αρνητική).
Τα χαμηλότερα ποσοστά θετικής πρόσληψης της ΕΕ βρίσκονται στο 39% στο Βέλγιο και στο 41% σε Αυστρία και Τσεχία, και τα ψηλότερα στο 82% στην Πορτογαλία, στο 72% στην Ιρλανδία και στο 70% στην Πολωνία.
Όσον αφορά το αν τάσσονται υπέρ ή κατά της ΕΕ και αν πιστεύουν πως πρέπει να αλλάξει ή αν μπορούν να αλλάξουν γνώμη, 21% των Κύπριων απάντησαν πως είναι υπέρ της ΕΕ και του τρόπου με τον οποίο λειτουργεί σήμερα (26% στον μέσο όρο της ΕΕ), 43% απάντησαν πως είναι μάλλον υπέρ της ΕΕ αλλά όχι υπέρ του τρόπου με τον οποίο λειτουργεί σήμερα 42% στο μέσο όρο της ΕΕ), 32% απάντησαν πως βλέπουν με σκεπτικισμό την ΕΕ αλλά θα μπορούσαν να αλλάξουν άποψη αν αλλάξει ο τρόπος λειτουργίας (22% στον μέσο όρο της ΕΕ) και 2% απάντησαν πως είναι εναντίον στην ιδέα της ΕΕ (6% στον μέσο όρο της ΕΕ).
Προτεραιότητες
Σε ερώτηση σε ποιες προτεραιότητες θεωρούν πως πρέπει να επικεντρωθεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, οι Κύπριοι έδωσαν ως απαντήσεις πρώτα την αντιμετώπιση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού (50%), δεύτερον την οικονομία και τη δημιουργία θέσεων εργασίας (43%), τρίτο την κλιματική αλλαγή (39%), τέταρτο τα ανθρώπινα δικαιώματα (31%), πέμπτες σε ισοψηφία τη δημόσια υγεία και το κράτος δικαίου (25%) και έκτη τη μετανάστευση (23%).
Συγκριτικά, στον μέσο όρο της Ευρώπης πρώτη έρχεται η κλιματική αλλαγή με 43%, δεύτερη η φτώχεια με 32%, στην τρίτη θέση ισοψηφούν οικονομία και έγκλημα/ τρομοκρατία με 31%, τέταρτη η δημόσια υγεία με 27%, πέμπτη η μετανάστευση με 27% και έκτα τα ανθρώπινα δικαιώματα (24%).
Οι συντάκτες της έκθεσης σημειώνουν πως η κλιματική αλλαγή είχε βρεθεί στη πρώτη θέση μόνο μια φορά, τον Οκτώβριο του 2019 αμέσως μετά τις ευρωεκλογές. Η δημόσια υγεία, προσθέτουν, έπεσε από την πρώτη θέση όπου βρισκόταν, πιθανώς λόγω της προόδου στους εμβολιασμούς και της βελτίωσης της κατάστασης, ενώ η κλιματική αλλαγή ενδέχεται να έφτασε στην πρώτη θέση μετά τις πολλαπλές φυσικές καταστροφές του περασμένου χρόνου.
Πηγή : ΚΥΠΕ